- Vị trí: xã Thanh Tuyền, huyện Dầu Tiếng, tỉnh Bình Dương
- Chủ đầu tư: PHÒNG QUẢN LÝ ĐÔ THỊ HUYỆN DẦU TIẾNG
- Mô tả dự án:
Tính chất: Công viên chuyên đề theo chủ đề Văn hóa lịch sử và nghỉ ngơi.
Chức năng: Là khu vực mở rộng bổ sung các chức năng còn thiếu và tăng cường chức năng về dịch vụ, du lịch sinh thái, giới thiệu văn hóa, tái hiện lịch sử, góp phần hoàn thiện quần thể Khu di tích lịch sử địa đạo Củ Chi với quy mô mang tầm quốc gia và tạo ra một môi trường giáo dục cho thế hệ trẻ của cả nước về quá khứ hào hùng của dân tộc cũng như tạo động lực thúc đẩy nền kinh tế địa phương.
Ý tưởng thiết kế:
- Khu Di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi là một trong những di tích lịch sử cấp Quốc gia nổi tiếng nhất của vùng Đông Nam Bộ, đồng thời cũng là điểm đến thu hút hang triệu du khách trong và ngoài nước. Nhằm tiếp tục mở rộng và phát triển Khu Di tích trở thành một điểm đến du lịch trọng điểm và hấp dẫn du khách, dự án Mở rộng Khu Di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi đã được lãnh đạo hai địa phương Thành phố Hồ Chí Minh và tỉnh Bình Dương thống nhất triển khai thực hiện với quy mô khu mở rộng là 125,7 ha, nằm hoàn toàn trong ranh giới xã Thanh Tuyền, huyện Dầu Tiếng, tỉnh Bình Dương. Việc triển khai khu mở rộng có mục tiêu bổ sung các chức năng du lịch, văn hóa mà khu địa đạo hiện hữu không còn quỹ đất để thực hiện, do đó dù có ranh giới cách biệt bởi sông Sài Gòn nhưng cả hai khu hiện hữu và mở rộng vẫn phải đảm bảo là một tổng thể thống nhất.
- Khu đất có đặc điểm hiện trạng độc đáo với sông Sài Gòn uốn lượn bao quanh cả 03 mặt của khu đất, cùng với hệ thống rạch tự nhiên đan xen với hệ sinh thái thực vật mang đặc trưng rõ nét của vùng đất bưng biền Đông Nam Bộ. Đây là những đặc điểm tự nhiên quý giá được giữ lại và phát triển trong đồ án như là những yếu tố cảnh quan chủ chốt, nền tảng xây dựng phương án tổ chức không gian cho đồ án. Nhằm cải tạo cảnh quan tự nhiên và bảo vệ, gìn giữ những đặc điểm nổi bật của hiện trạng tự nhiên, đồ án quy hoạch phân khu đã tổ chức tuyến đường trục chính bao quanh, đây đồng thời là tuyến đê bao với cao độ tối thiểu là +2,8m, có tác dụng bảo vệ khu vực trung tâm khỏi hiện tượng ngập nước vào mùa mưa, kết hợp với việc bố trí các van ngăn triều tại vị trí giao với các con rạch để điều tiết nước, đảm bảo không ngập úng cho khu vực trung tâm, đồng thời giữ lại lượng nước mưa thoát về các nhánh rạch, nhằm tôn tạo dòng nước tự nhiên, ngăn hiện tượng khô hạn vào mùa khô.
- Với ý tưởng xây dựng và phát triển khu mở rộng từ nền tảng khu địa đạo hiện hữu, các giải pháp tổ chức không gian, trục cảnh quan, bố trí chức năng, ý tưởng về công trình đều có liên quan đến yếu tố văn hóa, lịch sử, hình ảnh đặc trưng của Khu địa đạo hiện hữu. Trong đó có các trục cảnh quan chính, là nền tảng xây dựng và liên kết không gian giữa các khu chức năng, bao gồm:
- “Trục Ký ức địa đạo”: là trục Đông Tây kết nối giữa Đền Bến Dược, là công trình tưởng niệm tiêu biểu của khu hiện hữu và Công trình triển lãm văn hóa lịch sử, là công trình biểu tượng tiêu biểu của khu mở rộng. Trục này kết nối các khu chức năng là khu văn hóa lịch sử, khu sinh thái làng tre.
- “ Trục Tái hiện đời sống quân dân” là trục Đông Tây thể hiện sự gắn kết keo sơn giữa quân và dân trong thời kỳ kháng chiến. Trục này kết nối các khu chức năng là khu văn hóa lịch sử, khu vườn hoa chuyên đề và khu cắm trại. Trong khu văn hóa lịch sử bố trí khu triển lãm ngoài trời với các tác phẩm nghệ thuật tái hiện hình ảnh người dân trong thời kỳ kháng chiến, tiếp nối là khu vườn hoa chuyên đề gồm khu tái hiện hình ảnh “bám trụ ven đô” của người chiến sĩ được bố trí dọc theo rạch Cây Siu và khu vườn hoa thể hiện hình ảnh tươi sáng, hướng về tương lai. Khu cắm trại bố trí các cụm chức năng lấy ý tưởng từ hình ảnh “Ấp chiến lược” và có bố trí một tháp quan sát tái hiện hình ảnh tháp canh thời chiến.
- “Trục hành trình văn hóa” là trục hình xoắn ốc kết nối 05 khu chức năng chính. Mang ý tưởng về sự tiếp nối và phát triển văn hóa là một quá trình không ngừng thay đổi, là sự đổi mới và thăng hoa nhưng vẫn dựa trên nền tảng văn hóa cốt lõi của dân tộc. Hình ảnh đường xoắn ốc chính là hình ảnh phù hợp nhất để thể hiện điều này. Đồng thời hình ảnh này còn gợi nhớ đến hình ảnh cây đàn tỳ bà, một trong những nhạc cụ dân tộc. Trục hành trình văn hóa còn thể hiện quá trình kết nối các dân tộc của ba miền Bắc Trung Nam, thể hiện thông qua giải pháp tổ chức không gian và các chi tiết, tiểu cảnh trang trí dọc trục. Trong đó khu văn hóa lịch sử được thiết kế với những mảng cỏ nhấp nhô hình tròn, gợi nhớ về vùng miền núi phía Bắc; trục xoắn ốc đi qua khu vực ven rạch có khu nông nghiệp là khu vực có hình dáng mỏng dài như dải lụa, tượng trưng cho hình ảnh dải lụa ven biển miền Trung; điểm cuối trục là khu vực đồng bằng rộng lớn của vùng Đông Nam bộ và Tây Nam bộ, được cụ thể hóa trong khu sinh thái làng tre.
- “Trục dựng xây tương lai” là trục cảnh quan theo hướng Bắc Nam kết nối khu sinh thái làng tre và khu cắm trại là 02 khu chức năng điển hình cho cuộc sống và sinh hoạt của người dân Nam bộ, với khu lưu trú nghỉ dưỡng và khu vui chơi giải trí, là 02 khu chức năng giải trí và du lịch, điển hình cho sự phát triển trong cuộc sống và sinh hoạt của người dân.
4. Nhóm thiết kế
- Đoàn Lê Thu Trâm
- Lê Huỳnh Thảo Nguyên
- Lê Hồ Hoàng Trúc
- Đoàn Phát Lợi
- Đặng Quốc Quý
- Vũ Nhật Tân
- Ngô Quang Trung
